• 

LPG Depolama Raporu -2 (01 Ağustos 2002)

Ayrıntılar

Adnan Tanrıverdi tarafından yazıldı.

AYGAZ A.Ş.' NİN AMBARLI'DA İNŞA ETTİĞİ  LPG DEPOLAMA TANKLARININ BÖLGEDE YARATACAĞI TEHLİKEYİ DEĞERLENDİRME AMACIYLA  AŞAĞIDAKİ  RAPOR HAZIRLANMIŞTIR.

Raporun Konusu :AYGAZ A.Ş.'nin LPG Depolarının Çevreye Yapacağı Tehdidin Değerlendirilmesi

Raporu Hazırlayan :     Emekli Tuğgeneral Adnan TANRIVERDİ

Rapor Tarihi            :     01 AĞUSTOS 2002

AYGAZ A.Ş. tarafından; TEAŞ Ambarlı Elektrik Santralinin 300 m. güneyinde deniz tarafında; BOTAŞ Ambarlı Tesislerinin 300 m. , Ambarlı Limanının 800 m. doğusunda; Beylik Düzü ve Avcılar Konut Alanlarına takribi 600-800 m. mesafede; yeni DÖRT adet, 5000 er M³ kapasiteli, KÜRESEL LPG  DEPOSU  yapımı planlanmış, bunlardan İKİSİ tamamlanmış, ikisinin de inşası başlamış iken ilgili Makamlarca durdurulmuştur. Önceden de aynı alanda , aynı şirkete ait toplam 14 100 M³ kapasiteli (5 000 M³ + 4 000 M³ + 3 100 M³ + 2 000 M³ ) DÖRT adet KÜRESEL LPG DEPOSU daha bulunmakta idi. İnşası planlananların da faaliyete geçirilmesi ile tanımlanan alanda, TOPLAM 34 100 M³ kapasiteli SEKİZ ADET LPG Deposu olacaktır.

 

Daha önce de, Ambarlı Limanında, HABAŞ A.Ş. tarafından toplam 10 000 M³ kapasiteli iki adet LPG  Deposu inşa edilmeye başlanmışken, 18 Nisan 2001 tarihinde tarafımdan hazırlanan bir rapor ile, planlanan tesisin Büyük  ve Küçük Çekmece Gölleri arasını nasıl tehdit edeceği belirtilmiş ve Resmi Makamlarımızın duyarlılığı sonucunda, HABAŞ  A.Ş. nin LPG  Depo inşasına müsaade edilmemiştir. İlgili Raporumuzdan sonra, değerlendirmelerimizi doğrular mahiyette; ABD'de İKİZ KULELERE uçakla SABOTAJ Saldırısı (11 Eylül 2002), KAĞITHANE?DE yeraltı LPG Deposu infilakı(16 Şubat 2002), KÖRFEZ İlçesinde AKÇAGAZ LPG Dolum Tesisi Yangını (28 Temmuz 2002) meydana gelmiştir.

AMBARLI Elektrik Santrali Arazisi içinde, AYGAZ A.Ş. 'ye ait mevcut ve yeni inşa edilmekte olan Depolarda depolanacak Likit Petrol Gazı(LPG); YANICI, YAKICI, PARLAYICI ve PATLAYICI özelliğe sahiptir. Bu depoların İNFİLAKI halinde   çevreye ne denli zarar verebileceğinin bilinmesi gerekir.

Barış Şartlarında: Tank gövdesindeki teknik zayıflıklar ; doldurma ve boşaltma aparatlarındaki kırılma, yırtılma ve teknik arızalar ; İhmal ve kazalar  ile sabotajlar sonucunda bu depolar infilak edebilir.

Olağanüstü Hallerde: Deprem ve heyelan gibi tabii afetlerde; yıkılma ,çatlama ve kırılma gibi sebeplerle depolar infilak edebilir .

 

Savaş Halinde :Liman olması, yakınında Ambarlı Santralının ve BOTAŞ Doğalgaz Boru Hattı Tesislerinin bulunması, LPG tanklarının mevcudiyeti, ayrıca da tankların infilakı sonucunda çevreye verebileceği zarar dikkate alındığında, stratejik bir hedef değerinde olan LPG tesislerine füze ve uçaklarla yapılabilecek taarruzlar sebebiyle depolar infilak edebilir.

HİROŞİMADAN DERS ALALIM

6 Ağustos 1945 tarihinde Hiroşima da , 9 Ağustos 1945 tarihinde de Nagazaki'de ABD tarafından patlatılan iki atom bombası Japonya?yı teslim aldı.

Hiroşima'da patlatılan bombanın 20 kilo ton gücünde olduğu biliniyor.

Bombanın yerden belirli bir yükseklikte patlatılması sonucunda :

 

• 400 m. çapında bir ateş topu meydana gelmiş ve yerde 400 m.lik alanı eriterek ateş gölü haline getirmiş, Çevresindeki canlı cansız her şeyi yakmış,
• Ateş gölündeki erimiş cürufu, bir ateş bulutu halinde yerden 12000 m. yüksekliğe kaldırmış, bu cüruf da rüzgarın yönüne göre yere serpilmiş ,
• Patlama noktasından çevreye doğru 5 saniye süreyle şiddetli bir rüzgar meydana gelmiş, sonra çevreden merkeze ikinci bir rüzgar oluşmuş,bu rüzgarlarla binalar ve ağaçlar yıkılmış,
• Patlama sırasında hasıl olan rüzgar ve ısı sebebiyle:
  • 2 Km. yarı çap içinde kalan bütün yapılar yok olmuş,
  • 2:4 Km. yarı çap içindeki yapıların % 85'i yerle bir olmuş,
  • 5 Km. yarı çap içindeki yapıların % 60'ı yıkılmış,
• 419000 nüfusu olan Hiroşima'da ilk anda 80000 kişi hayatını kaybetmiştir. Hiroşima ve Nagazaki'de 300000 kişinin öldüğü, 250000 kişinin de yaralandığı bazı ansiklopedilerde yer almaktadır.  İlk ölümlerin %15'inin, Atom bombasının Radyasyon etkisi ile geriye kalanının ise termal(ısı) ve blast(rüzgar) etkisi ile olduğu bilinmektedir.

                                        

İKİZ KULELERE SABOTAJ LPG DEPOLARININ YARATACAĞI TEHDİDE IŞIK TUTAR

11 Eylül 2001 tarihinde, tarihin en büyük sabotajı olarak değerlendirilen , New York ' taki  İkiz Kulelere uçaklı saldırıda meydana gelen tahribat, LPG depolarının tahrip gücü hakkında ve bu depoların sabotajlara karşı ne denli hassas olduğu hususunda bir fikir verir kanaatindeyim.

Stanford Üniversitesinden Steven Block, uçakların kulelere çarpışıyla çıkan enerjinin, 1945 de HİROŞİMA' ya atılan ATOM BOMBASININ  gücünün 25 ' de birine (0,8 Kilo ton) eşit değerde olduğunu belirtmiştir. Üniversite Fizikçileri bu hesaplamayı, yüklü olarak 145 ton ağırlığında , depolarında 63 000 Lt. yakıt bulunan 850 Km. hızla uçan Boeing 767-200 uçağı göz önünde bulundurularak, yaptıklarını açıklamışlardır.

 

Pensilvanya'daki Swartmore College'den bir başka Fizikçi Frank Mocatelli  de, açığa çıkan enerjinin  HİROŞİMA' ya atılan atom bombasının  gücünün %2'sine (0,4 Kt.) eşit olduğunu belirtmiştir.

Ayrıca New York'da bulunan Polissades Sismoloji Merkezinden yapılan açıklamada, İkiz Kulelerin, yıkılırken Richter ölçeğine göre 2,1 ve 2,3 büyüklüğünde bir depreme eşdeğer sarsıntıya yol açtığı kaydedilmiştir. Uçaklı Sabotajda:

 

• 6 000 kişi ölmüş
• Kulelerin çökmesi sırasında 300 itfaiye görevlisi ve polis kaybolmuş,
• 415 ve 417 m. yüksekliğinde ve 110'ar katlı Dünya Ticaret Merkezi Kuleleri çökmüş ,
• Saldırının ardından Manhattan'da 14 üncü caddede yaşayan yüz binlerce kişi tahliye edilmiş, Hiç Uyumayan ''Kent Manhattan'' Ölü Kent haline gelmiş;
• İkiz Kulelerin Enkazının kaldırılmasının, Dünya'nın Süper Gücü ABD gibi büyük bir Devletin imkanlarıyla bir yıldan fazla süreceği bildirilmiştir.

    

HACMİ KÜÇÜK ETKİSİ BÜYÜK KAZA

16 Şubat 2002 tarihinde, İstanbul'un Kağıthane ilçesinde , Kale Oto Radyatör Fabrikasında; içinde bir miktar LPG bulunan, 2 m. çapında , 5m. yüksekliğindeki (takribî 15M³) LPG  Depolama Tankının nakil işlemi yapılırken patlaması sonucunda :

• Kale Oto Radyatör Fabrikasında, fabrikayı ayakta tutan çelik konstrüksiyon dışında, taş üstünde taş kalmamış,
• Fabrikanın yanında bulunan tamirhanenin duvarları çökmüş ,
• Fabrikaya 500m. mesafedeki binaların camları kırılmış, işyeri ve evlerde deprem sonrasını andıran görüntüler meydana gelmiş,
• 790 konut ve 508 işyerinin kırılan camlarının maliyetinin 300 milyarı bulduğuna dair bilgiler basında yer almıştır.

BİR BAŞKA KAZA KÖRFEZ'DE

28 Temmuz 2002 tarihinde  İzmit 'in Körfez İlçesindeki AKÇAGAZ LPG dolum Tesislerinde, bir tankere dolum yapılırken, gaz sıkışması sonucu patlama meydana gelmiştir. Yangın 100'er tonluk LPG Tanklarına sıçramış ve bu tanklardan üç adedi art arda patlamış, civardaki mahallede 7 ev tamamen yanmış, patlayan tüpler 500 m² lik bir alana yayılmıştır. Helikopter ve uçakların yardımıyla yangın 3 saatte söndürülebilmiştir. Yangının , LPG Kürelerine sıçramadan söndürülmesi faciayı önlemiştir.

TÜPRAŞ  YANGININI UNUTMAYALIM

17 Ağustos 1999 Depreminden sonra TÜPRAŞ'da Akaryakıt Yangını çıkmış; yoğun çabalar sonucu  LPG Tanklarına sıçramadan, üç gün sonra kontrol altına alınabilmiş; deprem felaketine maruz kalan, tesisin 5Km. çevresindeki halk tahliye edilmiş; yangın söndürme ve soğutma faaliyetleri günlerce sürmüştür. Yangının LPG Tanklarına sıçramadan kontrol altına alınması depremden daha büyük felaketin yaşanmasını önlemiştir.

34 100 METREKÜP KAPASİTELİ  LPG DEPOSU  34  KİLOTONLUK ATOM BOMBASINA DENK ETKİ YAPAR

Bir Kilo tonluk Atom Bombasının  tahrip gücünün , 1000 tonluk TNT (Dinamit)'nin  tahrip gücüne denk olduğu bilinmektedir. Kapalı yerde infilak eden LPG nin dinamitten de daha fazla etki yapacağı düşünüldüğünde Ambarlı  Elektrik Santralı Sahasına  tesis edilecek 5000 er M³ kapasiteli dört  adet LPG  Deposunun ve halen mevcut olan 14100 M³ kapasiteli dört LPG  Deposunun  birlikte İnfilakı halinde, çevrede 34  Kilo ton güçünde atom bombasının Termal ve Blast tesirine denk tesir yapacağı anlaşılır.

                                                    

ÇEKMECE GÖLLERİ ARASINDA TAŞ ÜSTÜNDE TAŞ KALMAZ

AYGAZ  A.Ş.'ye ait mevcut ve inşa safhasında olan LPG Depolarının yaratacağı tehdidin; HİROŞİMA'ya atılan 20 Kt.'luk Atom Bombasının etkisinden 1,5 misli; İkiz Kulelere çarpan uçakların etkisinden 85 misli; Akça gaz Dolum Tesislerinde patlamanın etkisinden 113 misli; Kağıthane?deki LPG Deposunun etkisinden 2273 misli daha fazla olacağı değerlendirilebilir.

AYGAZ A.Ş.'ye ait mevcut ve inşa safhasında olan  söz konusu LPG Tanklarının Herhangi bir sebeple infilakı halinde :

• Doğuda Küçükcekmece, Batıda B.Çekmece ve Kuzeyde TEM Oto yolu arasında kalan bölgede ;yapılarda çok büyük tahribat ve yangınlar, nüfus yoğunluğu ile orantılı miktarda toplu ölümler olabileceği,
• Ambarlı Elektrik Santrali Sahasında 600:750 m. çapında yeni bir körfezin oluşabileceği,
• Ambarlı Limanı, Ambarlı Elektrik Santralleriyle BOTAŞ Boru Hattı Tesislerinin Tamamen tahrip olacağı değerlendirilmelidir.

SONUÇ    :

• Deniz Ulaşımı için önemi bulunan Ambarlı Limanının yakınına, Ambarlı Elektrik Santralleri ve BOTAŞ Doğalgaz Boru hattı  Tesislerinin emniyet alanı içine ve en önemlisi meskun mahallin içine, ne zaman tetikleneceği bilinmeyen 34 Kilo ton güçünde ATOM BOMBASINI  kendi ellerimizle yerleştirmeyelim.
• Benzeri tesisleri meskun mahallerden ve diğer kritik tesislerden en az 10 Km. uzağa inşa edelim.
• İnsana ve canlı varlıklara her şeyden fazla değer verirsek sorunlarımızın çözümünde müşterek noktayı bulabileceğimizi bilelim. 01 Ağutos 2002

Adnan TANRIVERDİ (Emekli Tuğgeneral)